Khuyết tật không ngấu hoàn toàn Incomplete Joint Penetration - IJP

Thế nào là khuyết tật không ngấu hoàn toàn Incomplete Joint Penetration - IJP? 

Không ngấu hoàn toàn (IJP) là tình trạng kim loại hàn không thâm nhập và liên kết hoàn toàn đến phần gốc của mối hàn, tạo ra một khe hở hoặc liên kết yếu ở giữa hai phần vật liệu được hàn.

Nguyên nhân tạo ra khuyết tật không ngấu hoàn toàn

Có nhiều nguyên nhân dẫn đến khuyết tật không ngấu hoàn toàn, bao gồm:

• Thiết kế mối hàn không phù hợp:
  • Khe hở chân mối hàn quá hẹp hoặc không có, khiến kim loại hàn không thể thâm nhập đến đáy mối hàn.
  • Góc vát mép hàn không đủ, làm hạn chế không gian cho kim loại nóng chảy.
• Thông số hàn không phù hợp:
  • Dòng điện hàn quá thấp, không đủ nhiệt lượng để làm nóng chảy kim loại đến gốc mối hàn.
  • Tốc độ hàn quá nhanh, không cho phép kim loại nóng chảy điền đầy khe hở.
• Kỹ thuật hàn không đúng:
  • Góc độ que hàn (hoặc súng hàn) không chính xác, khiến hồ quang không tập trung vào gốc mối hàn.
  • Kỹ thuật di chuyển que hàn không phù hợp.
• Đường kính que hàn quá lớn: Sử dụng que hàn có đường kính quá lớn so với chiều dày vật liệu và khe hở mối hàn có thể gây khó khăn cho việc ngấu hoàn toàn.

Ảnh hưởng của khuyết tật không ngấu hoàn toàn

• Giảm đáng kể độ bền cơ học của mối hàn, đặc biệt là độ bền kéo và độ bền uốn.
• Tạo ra các điểm tập trung ứng suất, làm tăng nguy cơ nứt gãy, đặc biệt là dưới tác động của tải trọng động hoặc tải trọng mỏi.
• Ảnh hưởng đến tính kín khít của mối hàn trong các ứng dụng yêu cầu độ kín cao (ví dụ: bồn chứa áp lực, đường ống dẫn khí).

Biện pháp phòng tránh khuyết tật không ngấu hoàn toàn

• Thiết kế mối hàn hợp lý:
  • Đảm bảo khe hở chân mối hàn đủ rộng để kim loại hàn có thể thâm nhập hoàn toàn.
  • Chọn góc vát mép hàn phù hợp với chiều dày vật liệu và phương pháp hàn.
• Thông số hàn tối ưu:
  • Chọn dòng điện hàn đủ lớn để đảm bảo ngấu sâu.
  • Điều chỉnh tốc độ hàn phù hợp, không quá nhanh.
• Kỹ thuật hàn đúng:
  • Đảm bảo góc độ que hàn (hoặc súng hàn) chính xác.
  • Sử dụng kỹ thuật di chuyển que hàn phù hợp để đảm bảo kim loại hàn điền đầy khe hở.
• Chọn que hàn phù hợp: Sử dụng que hàn có đường kính phù hợp với chiều dày vật liệu và khe hở mối hàn.
• Sử dụng phương pháp hàn phù hợp: Một số phương pháp hàn, như hàn TIG (GTAW), có khả năng kiểm soát độ ngấu tốt hơn so với các phương pháp khác.

Kiểm tra và phát hiện khuyết tật không ngấu hoàn toàn

• Kiểm tra bằng mắt thường: Khó phát hiện nếu khuyết tật nằm sâu bên trong mối hàn.Việc kiểm tra có thể thực hiện ở vị trí đầu của mỗi liên kết hàn để đánh giá sơ bộ chất lượng chuẩn bị mối nối.
• Kiểm tra bằng phương pháp không phá hủy (NDT): Các phương pháp như siêu âm (UT), chụp X-quang (RT) và kiểm tra thẩm thấu chất lỏng (PT) có thể được sử dụng để phát hiện khuyết tật không ngấu hoàn toàn. Với khuyết tật không ngấu hoàn toàn thì phương pháp kiểm tra RT và UT đều áp dụng tốt. 

Kết luận về khuyết tật không ngấu hoàn toàn

Khuyết tật không ngấu hoàn toàn là một vấn đề nghiêm trọng cần được kiểm soát chặt chẽ trong quá trình hàn. Bằng cách hiểu rõ nguyên nhân và áp dụng các biện pháp phòng tránh, chúng ta có thể đảm bảo chất lượng và độ bền của mối hàn. CTWEL luôn sẵn sàng cung cấp thông tin và hỗ trợ kỹ thuật để giúp bạn đạt được kết quả hàn tốt nhất.